LEGAL ADVISOR'S OFFICE

of ANETA JASTRZĘBSKA

www.kancelariaaj.pl

Polski

PROCEDURA PRZEJĘCIA SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ PRZEZ DRUGĄ SPÓŁKĘ Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi. Zgodnie z art. 492 § 1 Kodeksu spółek handlowych, połączenie może być dokonane:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie),

2) przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).

Połączenie spółek wiąże się z sukcesją uniwersalną praw i obowiązków, na skutek której spółka przejmująca przejmuje wszelkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej. Z dniem połączenia, na spółkę przejmującą przechodzą w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej (chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej). Jednocześnie, na skutek połączenia wspólnicy spółki przejmowanej stają się wspólnikami spółki przejmującej.

W niniejszym opracowaniu przedstawiamy najczęściej spotykany w obrocie wariant połączenia, a więc przejęcie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez inną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Oczywiście nasza Kancelaria służy radą i pomocą przy dokonywaniu takiego przekształcenia - w szczególności wyjaśnimy Państwu z detalami przebieg całej procedury, sporządzimy potrzebne dokumenty oraz złożymy je i dokonamy wszelkich niezbędnych czynności przed właściwymi organami.

Na proces połączenia spółek składają się trzy główne etapy, tj.:

I. Etap menedżerski - polega przede wszystkim na sporządzeniu planu połączenia spółek,

II. Etap właścicielski - podjęcie uchwał przez zgromadzenia wspólników obu spółek w przedmiocie połączenia,

III. Etap rejestrowy - rejestracja połączenia przez sąd rejestrowy i ogłoszenie o połączeniu.

I. Etap menedżerski

1) Sporządzenie planu połączenia

Podstawową czynnością zarządów łączących się spółek jest opracowanie pisemnego planu połączenia.

Zgodnie z art. 499 k.s.h. plan połączenia musi zawierać co najmniej:

1) typ, firmę i siedzibę każdej z łączących się spółek, sposób łączenia,

2) stosunek wymiany udziałów spółki przejmowanej na udziały spółki przejmującej i wysokość ewentualnych dopłat,

3) zasady dotyczące przyznania udziałów w spółce przejmującej,

4) dzień, od którego udziały przyznane w spółce przejmującej uprawniają do uczestnictwa w zysku spółki przejmującej,

5) prawa przyznane przez spółkę przejmującą wspólnikom oraz osobom szczególnie uprawnionym w spółce przejmowanej,

6) szczególne korzyści dla członków organów łączących się spółek, a także innych osób uczestniczących w połączeniu, jeżeli zostały przyznane.

Do planu połączenia należy dołączyć:

1) projekty uchwał obu spółek o połączeniu,

2) projekt zmian umowy spółki przejmującej,

3) ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia,

4) oświadczenia zawierającego informację o stanie księgowym spółki sporządzoną dla celów połączenia na dzień, o którym mowa w pkt 3, przy wykorzystaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatni bilans roczny.

Ponadto zarząd każdej z łączących się spółek sporządza pisemne sprawozdanie uzasadniające połączenie, jego podstawy prawne i uzasadnienie ekonomiczne, a zwłaszcza stosunek (parytet) wymiany udziałów. W przypadku szczególnych trudności związanych z wyceną udziałów łączących się spółek, sprawozdanie powinno wskazywać na te trudności. Sporządzenie sprawozdania nie jest wymagane, jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili na to zgodę.

Połączenie może być przeprowadzone bez podwyższenia kapitału zakładowego, jeżeli spółka przejmująca ma udziały spółki przejmowanej albo udziały nabyte lub objęte, zgodnie z przepisem art. 200 k.s.h. Należy dodać, że spółka przejmująca nie może objąć udziałów własnych za udziały, które posiada w spółce przejmowanej, oraz za własne udziały spółki przejmowanej. Zakaz ten dotyczy również objęcia udziałów własnych przez osoby działające we własnym imieniu, lecz na rachunek spółki przejmującej bądź spółki przejmowanej.

Zarząd każdej z łączących się spółek jest obowiązany informować zarządy pozostałych spółek tak, aby mogły one poinformować zgromadzenia wspólników o wszelkich istotnych zmianach w zakresie aktywów i pasywów, które nastąpiły między dniem sporządzenia planu połączenia a dniem powzięcia uchwały o połączeniu. Informowanie nie jest wymagane, jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili na to zgodę.

2) Zgłoszenie planu połączenia do KRS

Plan połączenia powinien być zgłoszony do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby spółki przejmującej wraz z wnioskiem o wyznaczenie przez sąd biegłego, który podda plan badaniu w zakresie poprawności i rzetelności. W uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć dwóch albo większą liczbę biegłych.

Należy również złożyć wniosek o ogłoszenie planu połączenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Ogłoszenie planu powinno nastąpić nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu.

Obowiązek ogłoszenia planu połączenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nie dotyczy spółki, która nie później niż na miesiąc przed dniem rozpoczęcia zgromadzenia wspólników, na którym ma być powzięta uchwała o połączeniu, nieprzerwanie do dnia zakończenia zgromadzenia podejmującego uchwałę w sprawie połączenia bezpłatnie udostępni do publicznej wiadomości plan połączenia na swojej stronie internetowej.

3) Badanie planu połączenia przez biegłego

Biegły, w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od dnia jego wyznaczenia, sporządzi na piśmie szczegółową opinię i złoży ją wraz z planem połączenia sądowi rejestrowemu oraz zarządom łączących się spółek.

Opinia biegłego powinna zawierać przynajmniej:

- stwierdzenie, czy stosunek wymiany udziałów spółki przejmowanej na udziały spółki przejmującej został ustalony należycie,

- wskazanie metody albo metod użytych dla określenia proponowanego w planie połączenia stosunku wymiany udziałów wraz z oceną zasadności ich zastosowania,

- wskazanie szczególnych trudności związanych z wyceną udziałów łączących się spółek.

Zarządy łączących się spółek mają obowiązek, na pisemne żądanie biegłego, przedłożyć mu dodatkowe wyjaśnienia lub dokumenty.

Badanie planu połączenia przez biegłego i jego opinia nie są wymagane, jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili na to zgodę.

4) Zawiadomienie wspólników

Kolejnym elementem procedury przejęcia jest zawiadomienie wspólników łączących się spółek przez zarządy tych spółek o zamiarze połączenia się z inną spółką. Zawiadomienie musi zostać przekazane dwa razy. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały o połączeniu, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.

Zawiadomień należy dokonać w sposób przewidziany przez umowę spółki dla zwoływania zgromadzeń wspólników. Zawiadomienie musi zawierać co najmniej numer Monitora Sądowego i Gospodarczego, w którym ogłoszono plan połączenia (chyba że zawiadomienie to jest przedmiotem ogłoszenia) oraz miejsce i termin, w którym wspólnicy mogą zapoznać się z dokumentacją połączenia (termin ten nie może być krótszy niż miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały o połączeniu).

Ustanowiony przez Kodeks spółek handlowych tryb dokonywania zawiadomień ma na celu zagwarantowanie, aby wspólnicy zostali rzeczywiście poinformowani o planowanym połączeniu spółek.

Wspólnicy łączących się spółek mają prawo przeglądać, przez okres co najmniej jednego miesiąca przed planowanym podjęciem uchwały o połączeniu, następujące dokumenty:

- plan połączenia oraz załączniki do niego,

- sprawozdania finansowe oraz sprawozdania zarządów z działalności łączących się spółek za trzy ostatnie lata obrotowe wraz z opinią i raportem biegłego rewidenta (jeśli były sporządzane)(jeżeli spółka prowadziła działalność w okresie krótszym niż trzy lata, sprawozdania powinny obejmować cały okres działalności spółki),

- sprawozdania zarządów łączących się spółek sporządzone dla celów połączenia,

- opinię biegłego z badania planu połączenia.

Powyższy obowiązek nie ma zastosowania, gdy spółka nie później niż na miesiąc przed dniem rozpoczęcia zgromadzenia wspólników, na którym ma być powzięta uchwała o połączeniu, nieprzerwanie do dnia zakończenia zgromadzenia podejmującego uchwałę w sprawie połączenia bezpłatnie udostępni w/w dokumenty do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej bądź w tym terminie umożliwi wspólnikom na swojej stronie internetowej dostęp do tych dokumentów w wersji elektronicznej i ich druk.

II. Etap właścicielski

Podjęcie przez zgromadzenia wspólników uchwał o połączeniu spółek

Po dokonaniu ogłoszenia planu połączenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, dwukrotnym zawiadomieniu wspólników i upływie miesięcznego terminu na zapoznanie się przez wspólników z dokumentacją dotyczącą połączenia wspólnicy obu spółek mogą podjąć uchwały o połączeniu.

Bezpośrednio przed powzięciem uchwał o połączeniu spółek, wspólnikom należy ustnie przedstawić istotne elementy treści planu połączenia, sprawozdania zarządu i opinii biegłego oraz wszelkie istotne zmiany w zakresie aktywów i pasywów, które nastąpiły między dniem sporządzenia planu połączenia a dniem powzięcia uchwały.

Uchwały o połączeniu spółek podejmują zgromadzenia wspólników każdej z łączących się spółek. Każda z uchwał musi być powzięta większością trzech czwartych głosów, reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego, chyba że umowa spółki przewiduje surowsze warunki.

Uchwały muszą składać się przynajmniej z dwóch elementów: zgody na plan połączenia oraz zgody na proponowane zmiany umowy spółki przejmującej. Aby uchwały były ważne, należy umieścić je w protokole sporządzonym przez notariusza w formie aktu notarialnego.

III. Etap rejestracji połączenia przez sąd rejestrowy i funkcjonowanie po połączeniu

1) Rejestracja w KRS i ogłoszenie połączenia w MSiG

Ostatnim etapem połączenia jest zgłoszenie do sądu rejestrowego przez zarząd każdej z łączących się spółek uchwały o łączeniu się spółki w celu wpisania do rejestru wzmianki o takiej uchwale, ze wskazaniem czy spółka jest spółką przejmującą czy spółką przejmowaną.

Jest to bardzo istotne i niesie ze sobą doniosłe skutki prawne, ponieważ połączenie spółek następuje z dniem wpisania przez sąd połączenia do rejestru (data połączenia).

Wniosek o rejestrację składa się na formularzu KRS-Z3. Do tego formularza należy dołączyć załącznik KRS-ZH - "Zmiana - połączenie, podział, przekształcenie spółki". Jeżeli poza zgłoszeniem połączenia dokonuje się również innych zmian danych spółki przejmującej, wówczas niezbędne jest dołączenie kolejnych załączników, odpowiednich do zgłaszanych zmian.

Jeżeli połączenie jest przeprowadzane w drodze podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej, wówczas zarząd spółki przejmującej, razem z wnioskiem o wpis wzmianki o uchwale o połączeniu, powinien złożyć w KRS wniosek o rejestrację podwyższenia kapitału zakładowego tej spółki.

Spółka przejmująca ma obowiązek dokonać ogłoszenia o połączeniu spółek w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Sam wniosek o publikację ogłoszenia o połączeniu spółek jest składany jednocześnie z wnioskiem o wpis połączenia do rejestru.

Opłata od wniosku o wpis połączenia wynosi 250 zł. Należy do niej doliczyć kolejne 250 zł tytułem ogłoszenia wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Wpis połączenia do KRS powoduje wykreślenie z rejestru spółki przejmowanej bez przeprowadzanie postępowania likwidacyjnego.

2) Zarządzanie majątkiem po dniu połączenia

Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, majątek każdej z połączonych spółek powinien być zarządzany przez spółkę przejmującą oddzielnie, aż do dnia zaspokojenia lub zabezpieczenia wierzycieli, których wierzytelności powstały przed dniem połączenia, a którzy przed upływem sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia o połączeniu zażądali na piśmie zapłaty. Za wywiązanie się z tego obowiązku członkowie organów spółki przejmującej odpowiadają solidarnie. W okresie odrębnego zarządzania majątkami spółek wierzycielom każdej spółki służy pierwszeństwo zaspokojenia z majątku swojej pierwotnej dłużniczki przed wierzycielami pozostałych łączących się spółek.

Wierzyciele łączącej się spółki, którzy zgłosili swoje roszczenia w terminie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia o połączeniu i uprawdopodobnili, że ich zaspokojenie jest zagrożone przez połączenie, mogą żądać, aby sąd właściwy według siedziby spółki przejmującej udzielił im stosownego zabezpieczenia ich roszczeń, jeżeli zabezpieczenie takie nie zostało ustanowione przez spółkę przejmującą.

Uproszczona procedura połączenia 

Art. 516 k.s.h. przewiduje bardzo istotne uproszczenia w/w "standardowej" procedury. Skorzystanie z procedury uproszczonej jest możliwe w przypadku, gdy spółka przejmująca posiada udziały o łącznej wartości nominalnej nie niższej niż 90% kapitału zakładowego spółki przejmowanej (z wyłączeniem przypadku, gdy spółką przejmującą jest spółka publiczna).

W przypadku stosowania procedury uproszczonej nie ma obowiązku:

- podjęcia uchwały o połączeniu przez spółkę przejmującą (podjęcie takiej uchwały stanie się obowiązkowe, jeśli zażąda tego wspólnik spółki przejmującej posiadający co najmniej 5% jej udziałów),

- sporządzenia sprawozdania uzasadniającego połączenie przez zarządy łączących się spółek,

- poddania badaniu przez biegłego planu połączenia spółek.

Zastosowanie procedury uproszczonej może skrócić proces łączenia spółek nawet o kilka miesięcy, zatem, jeżeli istnieje taka możliwość, warto, jeszcze przed rozpoczęciem działań zmierzających do przejęcia spółki, w taki sposób ukształtować strukturę udziałów, aby móc skorzystać z procedury uproszczonej.

W/w uproszczenia stosuje się także w przypadku przejęcia przez spółkę przejmującą swojej spółki jednoosobowej. W takim wypadku nie ma również obowiązku uwzględniania w planie połączenia informacji o: stosunku wymiany udziałów spółki przejmowanej na udziały spółki przejmującej i wysokości ewentualnych dopłat, zasadach dotyczących przyznania udziałów w spółce przejmującej, dniu, od którego udziały przyznane w spółce przejmującej uprawniają do uczestnictwa w zysku spółki przejmującej. Wówczas ogłoszenie planu połączenia oraz udostępnienie wspólnikom dokumentów dotyczących połączenia musi nastąpić co najmniej na miesiąc przed dniem złożenia wniosku o zarejestrowanie połączenia.

Do łączenia się spółek, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne w liczbie nieprzekraczającej we wszystkich łączących się spółkach dziesięciu osób, nie stosuje się przepisów art. 500 § 2 k.s.h. (ogłoszenie planu połączenia w MSiG nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu) i art. 502-504 k.s.h. (badanie planu połączenia przez biegłego rewidenta, dwukrotne zawiadomienie wspólników przez zarządu spółek o zamiarze połączenia z inną spółką), chyba że przynajmniej jeden wspólnik zgłosi sprzeciw spółce, nie później niż w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia planu połączenia do sądu rejestrowego.